پیدایش ارکسترها موضوع دومین نشست پژوهشی فجر بود
تاریخ انتشار: ۳۰ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۱۴۸۲۶۴
نشست پژوهشی سی و هشتمین جشنواره موسیقی فجر با عنوان «تاریخ پیدایش و انحلال ارکسترها در ٤٣ سال گذشته» با حضور علیرضا میرعلینقی (پژوهشگر موسیقی) و رضا مهدوی (مجری کارشناس) برگزار شد.
در دومین شب بخش پژوهش سی و هشتمین جشنواره موسیقی فجر، رضا مهدوی (مجری و کارشناس برنامه) در گفتگوی فرهنگی رادیو میزبان «علیرضا میرعلینقی» پژوهشگر موسیقی و تاریخشناس موسیقی درباره «تاریخ پیدایش و انحلال ارکسترها در ۴۳ سال گذشته» به گفتگو نشست؛ او در این برنامه گفت: این موضوع در چند سال اخیر توسط افراد در مصاحبههای مطبوعاتی به صورت گلایه مطرح شده، اما به صورت یک موضوع پژوهشی تاکنون کار نشده است تا جایی که میدانم یکی، دو تا از فارغالتحصیلان مقطع کارشناسی ارشد رشته اتنوموزیکولوژی هستند که روی این موضوع به طور جدی کار کردند و میتوانم از بهترین متنی که در پایاننامه دیدم از پایاننامه آقای سجاد پورقناد نام ببرم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
او در ادامه بیان کرد: موضوع ارکسترها در واقع موضوعی است که با خروج موسیقی ایران از حالت تکنوازی صرف و ورودش به ایدههای همنوازی و کار گروهی آغاز میشود که ردپاهای اولین گروهنوازیهای تجربی به صورت دست جمعی بدون آزمایش به دوران مشروطیت برمیگردد؛ مثل ارکستر انجمن اخوت که بعدها تحت تاثیر ارکسترهای ساده موزیک نظامی شعبه مدرسه دارالفنون بیشتر میشود و بعد به عصر مدرسه عالی موسیقی و آثار استاد علینقی خان وزیری میرسیم و بعدها کوششهای شاگردشان روحالله خالقی و شگرشان در برنامه گلها و بعد یک دوره رونق ارکسترها را داریم.
وی افزود: ارکسترها در انواع و اقسام رونق پیدا میکنند. سال۱۳۳۷ تا ۱۳۵۷ ارکسترها از بین میروند و برخی از فرهنگهایی که چیزی به عنوان گروهنوازی ندارند، طبق بخشنامههای دولت وقت وارد گروهنوازی میشوند. مثل گروههای محلی دوتار نوازی در خراسان و گروههای دف که در سنت آن منطق جایی نداشتند و بیشتر یک ضرورتی بود که مسئولان دولت در مقاطع مختلف اندیشده بودند و در عوض بیشتر ارکسترها در تهران و باقی به صورت کوچکتر در اصفهان و تبریز و گیلان مستقر بودند.
این پژوهشگر همچنین گفت: ارکسترهای دولتی ارکسترهای رادیو بودند که بعد تبدیل به ارکستر صدا و سیما شدند و بعدها ارکستر سمفونیک که حیات مستقلی داشت، روی کار آمد. اینها هرکدام دورههایی مبتنی بر اوج و فرود و گاهی وقتها انحلال داشتند.
میرعلینقی در بخش دیگری از سخنانش گفت: اساس شکلگیری ارکسترها در ایران میتواند محل ورود بررسی باشد. اینکه ما از چه دورهای واژه ارکستر را مطرح کردیم و معادل چه واژهای بوده است و چرا امروزه معادلسازی برای این واژه نشده است؟ اینکه سه نفر کنار هم بنشینند، آیا ارکستر تلقی میشود؟
او معتقد است: ارکستر از یک ریشه لاتین میآید و متعلق به زبان فارسی یا زبانهای شرقی نیست. ارکستر به مجموعه یک تعداد افرادی که یکجا مینشینند و عمدتا نغمه تکصدایی یا آنسامبل اجرا میکنند، اطلاق نمیشود. همچنین آن چیزی ماهیت و شاکله و حتی ارکستر را تشکیل میدهد تعدادش نیست؛ بلکه به مقید بودنش به یک بافت هارمونیک حساب شده است که به هیچ عنوان به فرهنگ ربط ندارد.
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری موسیقی و هنرهای تجسمیمنبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: موسیقی ایرانی جشنواره موسیقی فجر جشنواره فجر ارکستر ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۱۴۸۲۶۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
وزارت ارشاد: بوشهر قلب تپنده موسیقی است / کنسرتهای موسیقی در بوشهر هیچ مشکلی برای مجوز ندارند
به گزارش صدای ایران از ایسنا،امیر حسین سمیعی شامگاه یکشنبه ۱۱ اردیبهشت در نشست هم اندیشی با هنرمندان موسیقی استان بوشهر گفت: کنسرتهای موسیقی در بوشهر هیچ مشکلی برای مجوز ندارند و همه بر اساس قانون اجرا میشوند.
مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: تلاشمان این است که پهنای موارد بوروکراتیک کنار گذاشته شود و بی واسطه با شما صحبت کنیم، ما وافقیم اگر مشکلاتی وجود دارد آمده ایم برای این که بشنویم و تمام تلاشمان را به کار ببریم تا مشکلات کاهش پیدا کند.
وی ادامه داد: موسیقی در بوشهر زنده است، همین پویایی و دغدغه مندی که مطرح شد نشان از زنده بودن این شهر در حوزه موسیقی دارد، لذا معتقدم در بوشهر موسیقی برای تمام ابعاد زندگی از جمله کار، سوگ، شادی، حرکت و امید در جامعه در نوع خودش گزینه دارد.
سمیعی یادآور شد: ما تلاش میکنیم که به تمام کسانی که در حوزه فرهنگ و هنر فعالیت دارند نگاه تکریم و محبت داشته باشیم. تا جایی که قدرت داشته باشیم تلاش خواهیم کرد تا فاصله ما با هنرمندان کمتر شود و درصدد رفع مشکلات و دغدغه شما هستیم و باید همت کنیم تنشها را کاهش داده و ظرفیتهای کاری را شناسایی و افزایش دهیم.
وی در خصوص مشکلات سامانهای مجوزهای موسیقی گفت: ما نمیتوانیم همه را با یک چارچوب مقایسه و بررسی نماییم و مشکلات ساختاری و فرایندی دارد که اینگونه مشکلات با همین نشستها رفع خواهد شد.
وی در مورد سالنهای موسیقی و سخت افزار تصریح کرد: باید تلاش کنیم با افزایش امکانات لازم و اساسی زمینه تسهیل اجرای کنسرت توسط شرکتهای مجری را در شهرستانها فراهم کنیم.
سمیعی اضافه کرد: باور داریم موسیقی به نشاط اجتماعی کمک میکند و همه تلاشمان این است که فضا را پویاتر کنیم.
وی در خصوص اینکه گروههای موسیقی در برخی فصول کم کار یا تعطیل میشوند، گفت: باید در این خصوص چاره اندیشی کرد و ایجاد رویدادهای اجرایی به تناسب آن ایام میتواند تاثیرگذار باشد و اگر در این مسیر موفق نبودیم باید از طریق صندوق هنر دنبال تدبیر و چارهاندیشی و راهکار باشیم.
در این نشست هنرمندان با بیان مشکلات، دیدگاهها و نظرات خود خواستار حمایت بیشتر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به موسیقی استان بوشهر شدند.